တတ္လုိ႕မဟုတ္ဘူးေနာ္ ကုိယ္ပုိင္မွတ္စုကေလးကုိ ျပန္ေရးထားတာပါ သူငယ္ခ်င္းတုိ႕လည္း မွတ္လုိ႕ရတာေပါ႕။ I hope to you in a better day. The best preparation for work is not thinking about work, talking about work, or studying for work: it is work.Knowledge is the candle, lightening your life, brightening your brain and shining your future.All the grammar you need to know.ပုုိစ္တင္နုုိင္ေအာင္ ၾကိဳးစားေနပါတယ္ သူငယ္ခ်င္းတုုိ႕ေရ နည္းနည္းကေလး က်န္းမာေရး မေကာင္းလုုိ႕ေနာ္။

Thursday, February 16, 2012

Un, im, il, dis, mis ႏွင့္ ေ႐ွ႕ဆက္ အမ်ိဳးမ်ိဳး (Un, im, il, dis, mis and all that by Guy Perring)

အဂၤလိပ္ဘာသာစကားမွာ စကားလံုး ဖြဲ႕စည္းဖို႕ ေ႐ွ႕ဆက္ေနာက္ဆက္ေတြကို သံုးပါတယ္။ ေနာက္ဆက္ (Suffix) ဆိုတာ မူတည္စကားလံုးရဲ႕ ေနာက္က ဆက္ပါတယ္။ ေ႐ွ႕ဆက္ေတြကေတာ့ တည္ပုဒ္ရဲ႕ ေ႐ွ႕မွာ ထည့္ရပါတယ္။ ေနာက္ဆက္ေတြကေတာ့ တည္ပုဒ္ရဲ႕ ေနာက္က ထည့္ရပါတယ္။ ေ႐ွ႕ဆက္ေတြကို အရင္ ေလ့လာၾကည့္ပါမယ္။

ဥပမာ invest (ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံသည္) ဆိုတဲ့ တည္ပုဒ္ကို ၾကည့္ပါ။ ေ႐ွ႕ဆက္ dis (ဆန္႕က်င္ဘက္ျပ) ကို ထည့္ျခင္းျဖင့္ disinvest ဆိုတဲ့ စကားလံုးသစ္ ျဖစ္လာပါတယ္။ ရင္းႏွီးေငြကို ျပန္လည္ထုတ္ယူသည္ လို႕ ဆိုလိုပါတယ္။ ေ႐ွ႕ဆက္ေတြဟာ သီးျခားမရပ္တည္ႏိုင္ဘူး၊ တည္ပုဒ္ရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို ေျပာင္းလဲေပးတာသာ ျဖစ္တယ္။

un, in, im, ir နဲ႕ il လိုမ်ိဳး ေ႐ွ႕ဆက္ေတြ အမ်ားအျပားဟာ မ႐ွိ၊ မျဖစ္၊ မလုပ္ စသည္ျဖင့္ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ ဆန္႕က်င္ဘက္ျပ ေ႐ွ႕ဆက္ေတြျဖစ္ပါတယ္။

ေအာက္ေဖာ္ျပပါ စကားလံုးေတြကို ၾကည့္ၿပီး ဆန္႕က်င္ဘက္အဓိပၸာယ္ရေစဖို႕ သင့္ေတာ္တဲ့ ေ႐ွ႕ဆက္ကို ေ႐ြးထည့္ၾကည့္ပါ။

__legal (ဥပေဒႏွင့္အညီျဖစ္ေသာ)
__possible (ျဖစ္ႏိုင္ေသာ)
__clear (႐ွင္းလင္းေသာ)
__formal (တရား၀င္ ခန္႕ခန္႕ျငားျငားျဖစ္ေသာ)
__regular (ပံုမွန္ျဖစ္ေသာ)

အေျဖမွန္ေတြကေတာ့ illegal, impossible, unclear, informal နဲ႕ irregular တို႕ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ တကယ္ေတာ့ ပံုေသနည္းနဲ႕ မွတ္ရင္ မွားတတ္ပါတယ္။ အဓိပၸာယ္နဲ႕ အသံထြက္ေတြကို မွတ္မိေအာင္ ေလ့လာမွတ္သားျခင္းသာလွ်င္ အေကာင္းဆံုးနည္းလမ္း ျဖစ္ပါတယ္။
ေ႐ွ႕ဆက္ Sub ကေတာ့ ေအာက္မွာ လို႕ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။ ဒါေၾကာင sub + marine (ေအာက္+အဏၰ၀ါ) ဆိုရင္ submarine ေရငုပ္သေဘၤာ ျဖစ္သြားပါတယ္။
ေ႐ွ႕ဆက္ Pre ကေတာ့ မတိုင္မီ လို႕ အဓိပၸာယ္ရပါတယ္။

ဥပမာ - Paul McCartney’s failure to sign a pre-nuptial agreement has led to a potentially expensive divorce settlement. ေပါလ္ မက္ကာတနီဟာ လက္မထပ္မီ သေဘာတူညီခ်က္ လက္မွတ္မထိုးထားမိခဲ့တာေၾကာင့္ ကြာ႐ွင္းဖို႕ လုပ္တဲ့အခါ ေငြကုန္ေၾကးက်မ်ားတဲ့ ေျဖ႐ွင္းခ်က္ ျဖစ္သြားဖို႕ အလားအလာ ႐ွိပါတယ္။

ဒီေနရာမွာ Nuptial ဆိုတာ လက္ထပ္ျခင္းလို႕ အဓိပၸာယ္ရတဲ့ စာဟန္အသံုးအႏႈန္းျဖစ္ပါတယ္။ pre-nuptial agreement ဆိုတာ လင္မယား ကြာ႐ွင္းမႈ ျဖစ္ခဲ့သည္႐ွိေသာ္ ေငြေၾကးဥစၥာစည္းစိမ္ေတြကို ဘယ္လို ခြဲေ၀မလဲဆိုၿပီး သေဘာတူ စာခ်ဳပ္ ခ်ဳပ္ထားတာကို ဆိုပါတယ္။ “pre-nuptial” ဆိုတဲ့ စကားလံုးမွာ မ်ဥ္းတို ့hyphen ထည့္သံုးရေၾကာင္း သတိျပဳပါ။ အသစ္ေပၚေပါက္လာတဲ့ စကားလံုးေတြမွာ အဲဒီလိုဘဲ မ်ဥ္းတို hyphen ထည့္သံုးရတတ္ပါတယ္။
ေ႐ွ႕ဆက္ mis ကေတာ့ မွားယြင္းစြာ သို႕မဟုတ္ ဆိုး႐ြားစြာလို႕ အဓိပၸာယ္ရတယ္။

  • The board was misinformed about the extent of losses of its American subsidiary
    အေမရိကန္က လက္ေအာက္ခံ ကုမၸဏီမွာ အ႐ံႈးေပၚေနတာေတြရဲ႕ အတုိင္းအတာကို ဘုတ္အဖြဲ႕က အမွန္အတိုင္း မသိဘူး။

အဲဒီဥပမာမွာ ဘုတ္အဖြဲ႕ကို မမွန္တာေတြ ေျပာထားတယ္လို႕ ဆိုလိုပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ misinformation အျပင္ disinformation ဆုိတဲ့ စကားလံုးလည္း ႐ွိတယ္။ လိမ္ညာလွည့္ျဖားလိုတဲ့ ေျပာဆိုမႈလို႕ ဆိုလိုတယ္။ “Information” ဆိုတဲ့ တည္ပုဒ္တစ္ခုထဲေပမယ့္ တြဲလို႕ရတဲ့ ေ႐ွ႕ဆက္ေတြကေတာ့ တစ္ခုမက ႐ွိပါတယ္။
ေ႐ွ႕ဆက္ေတြရဲ႕ စာလံုးေပါင္းကေတာ့ သာမန္အားျဖင့္ အေျပာင္းအလဲ မ႐ွိတတ္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ all- ေ႐ွ႕ဆက္ကေတာ့ altogether နဲ႕ always လို စကားလံုးမ်ိဳးေတြမွာ ‘L’ တစ္လံုး ျပဳတ္ပါတယ္။
ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အသံုးမ်ားတဲ့ ေ႐ွ႕ဆက္ေတြ စာရင္းကို ၾကည့္ၿပီး ကြင္းခတ္ေဖာ္ျပထားတဲ့ အဓိပၸာယ္ေတြကေန တည္ပုဒ္ကို ခန္႕မွန္းၾကည့္ပါ။

  • Anti_____________ (hates the company of other people)
    အျခားသူေတြနဲ႕ ေပါင္းသင္းဆက္ဆံရျခင္းကို မႏွစ္သက္
  • Trans____________ (extending across both North and South Poles)  ေျမာက္ႏွင့္ေတာင္ ၀င္႐ိုးစြန္းမ်ားကို ျဖတ္ေက်ာ္ဆန္႕ထြက္
  • Under_____________ (less than normal)
    ပံုမွန္ထက္နည္းပါး
  • Super_______________ (part of the building above the foundation)
    အုတ္ျမစ္ရဲ႕ အေပၚက အေဆာက္အအံုရဲ႕ အစိတ္အပိုင္း
  • Over________________ (too heavy)
    ေလးလံလြန္း
  • Re___________________ (to commit money again into shares rather than spending the profits)
    အျမတ္အစြန္းကို ထုတ္ယူသံုးစြဲျခင္းမျပဳဘဲ အစု႐ွယ္ယာမ်ားအျဖစ္ ျပန္လည္ထည့္၀င္
  • Inter_________________ (in the middle position)
    အလယ္ေနရာမွာ
  • Post___________________ (a review of a finished event)
    ၿပီးဆံုးသြားၿပီး ျဖစ္ရပ္ကို ျပန္လည္သံုးသပ္ျခင္း
  • Ante___________________ (a large entrance or reception area)
    ၀င္ေပါက္ေနရာ က်ယ္က်ယ္ သို႕မဟုတ္ ဧည့္ႀကိဳေနရာ


အေျဖေတြကေတာ့ ေအာက္ပါအတုိင္း ျဖစ္ပါတယ္။

antisocial, transpolar, undersized, superstructure, overweight, reinvest, intermediate, postmortem နဲ႕ anteroom

အသံုးမ်ားတဲ့ ေ႐ွ႕ဆက္ေတြနဲ႕ အဲဒီေ႐ွ႕ဆက္ေတြရဲ႕ အဓိပၸာယ္ကို သိမယ္ဆိုရင္ vocabulary က အလိုလို အမ်ားႀကီး နယ္က်ယ္သြားတယ္ဆိုတာ သိေလာက္ၿပီထင္ပါတယ္။ မူလအစိတ္အပိုင္းေတြကို အလြယ္တကူ ခြဲျခားၿပီး သိျမင္ႏိုင္မွာျဖစ္တဲ့အတြက္ မွတ္သားဖို႕လည္း မခက္ခဲပါဘူး။

  www.myanmar-network.net/forum/topics/un-im-il-dis-mis မွကူးယူေၾကာင္းတင္ျပအပ္ပါသည္။

Friday, February 10, 2012

Words for word

စာမေရးျဖစ္တာလဲ ေတာ္ေတာ္ကေလးၾကာသြားတယ္သူငယ္ခ်င္းတုုိ႕ေရ- လူဘ၀ကုုိေရာက္လာရင္ေတာ့ျဖင့္ လူ႕အသုုိင္းအ၀န္းထဲကုုိ မလြဲမေသြ ေနထုုိင္ရတာမုုိ႕ လူမႈေရးကေလးကလဲ လုုပ္ေပးရေသးတယ္မုုိ႕လား။ လူမႈ႕ေရးေတြနဲ႕ အလုုပ္နည္းနည္းမ်ားတယ္ပဲဆုုိပါေတာ့ေနာ္။ အဲဒါေၾကာင့္ပဲ သင္တန္းလဲ မတက္နုုိင္ စာလဲ မဖတ္နုုိင္ ျဖစ္ေနရတာမုုိ႕ ျပန္လည္ မ ွ်ေ၀ဖုုိ႕ မရွိဘဲ ျဖစ္ေနရတာပါ။
        ဒီေန႕ေတာ့ စာကေလးနည္းနည္းဖတ္ျဖစ္လုုိက္လုုိ႕ ဖတ္သမ ွ်ထဲက မွတ္မိတာေလးကုုိ ျပန္လည္ျပီး မ ွ်ေ၀ျခင္တာကေတာ့ Family ဆုုိတဲ့ စကားလုုံးေလးပဲေနာ္။ လူတုုိင္းသိပါတယ္ေနာ္။ ျမန္မလုုိေတာ့ မိသားစုု လုုိ႕ပဲ ျခဳံငုုံျပီး ေခၚၾကတယ္ သိၾကတယ္ေပါ႕။ ဒါေၾကာင့္လည္း မိသားစုု အသုုိက္အျမဳံကေလးကုုိေတာ့ Nuclear family လုုိ႕ေခၚတယ္ေနာ္။ မိသားစုုတင္မဟုုတ္ေတာ့ပဲ ဦးေလးေတြ အေဒၚေတြနဲ႕ ေပါင္းစပ္ျပီး တစ္အိမ္ထဲမွာ အတူေနရင္ေတာ့ Extended family လုုိ႕ေခၚတယ္ေနာ္။
   မ်ိဳးႏြယ္စဥ္ဆက္ကုုလည္း family လုုိ႕ ေခၚတယ္။ ဥပမာေပါ႕ေနာ္ ဘုုရားနဲ႕ မိဖုုရားေတြရဲ႕ ေဆြမ်ိဳးစဥ္ဆက္ကုုိ Royal family လုုိ႕ေခၚပါတယ္။
   Family ဆုုိတဲ့စကားလုုံးနဲ႕ ပူးတြဲျပီး သုုံးေလ့ရွိတဲ့ တြဲလုုံးေတြ အမ်ားအျပားကုုိလည္း မွတ္ထားလုုိက္ဦးေနာ္။
Family business ဆုုိတာ မိသားစုုပုုိင္ လုုပ္ငန္းပါပဲ၊ မိသားစုု တစ္စုုအတြင္း အစဥ္အဆက္ က်င့္သုုံးလာတဲ့ ဓေလ႕ထုုံစံကုုိ Family tradition လုုိ႕ေခၚတယ္ေနာ္။ Family name ကုုိလည္း တစ္နည္းအားျဖင့္ `Surname လုုိ႕ ေခၚၾကပါတယ္။ တစ္ခ်ိဳ႕ေသာ လူမ်ိဳးေတြမွာ မ်ိဳးရုုိးအမည္ရွိၾကတယ္မဟုုတ္လား။ What's your surname? အဲဒီလုုိေမးလုုိက္ရင္ေတာ့ ျဖစ္နုုိင္တဲ့အေျဖကေတာ့  Jones, Smith သုုိ႕မဟုုတ္ Deng, စသည္ျဖင့္ ျဖစ္မယ္။ Family tree ဆိုုတာက ေဆြမ်ိဳးဆက္ဇယားကုုိ ဆုုိလုုိတာေနာ္။ နုုိင္ငံသားစိစစ္ေရး လက္မွတ္ရဖုုိ႕ လူ၀င္မႈ ၾကီးၾကပ္ေရးဌာနမွာ Family tree ေရးဆြဲတင္ျပခဲ့ၾကတာ မွတ္မိၾကမယ္ထင္တယ္ေနာ္။
   ေနာက္အရြယ္ေရာက္လုုိ႕ အိမ္ေထာင္ျပဳလာရင္ Family planning ကုုိစဥ္းစားၾကရသလုုိ Family man ျဖစ္လာရင္ သားခ်စ္ သမီးခ်စ္ မယားခ်စ္ စတဲ့ အေႏွာင္အဖြဲ႕ သံေယာဇဥ္ေတြ ျဖစ္တည္လာတယ္မုုိ႕လား။ အဲဒါကိုုေတာ့ Family ties လုုိ႕ေခၚပါတယ္ေနာ္။
   Family ဆုုိတဲ့ စကားလုုံးနဲ႕ ဆက္စပ္တဲ့ စကားလုုံးတစ္ခ်ိဳ႕ကုုိ ဆက္လက္မွတ္လုုိက္ၾကဦးေနာ္။
Household ဆုုိတာ အိမ္ေထာင္စုုကုုိဆုုိလုုိတာေနာ္။အိမ္တြင္းမိသားစုုနဲ႕ဆုုိင္တဲ့ ကိစၥေတြကုုိ Domestic လုုိ႕ေခၚပါတယ္။ Domestic help ဆုုိတာ အိမ္ေစရဲ႕ လုုပ္အားကုုိေျပာတာေနာ္။ Domestic problem ဆုုိတာကေတာ့  အိမ္တြင္းေရး ျပႆနာလုုိ႕မွတ္လုုိက္ၾကပါ။
မိသားစုုထဲက ေဆြမ်ိဳးတစ္ဦးတစ္ေယာက္ကုုိ A relation လုုိ႕ေခၚျပီး ေဆြမ်ိဳးကုုိေတာ့ relative လုုိ႕ေခၚတယ္။ မိသားစုုေတြထဲမွာလည္း တစ္ခ်ိဳ႕ဆုုိရင္ ဖေအတူ၊တစ္ခ်ိဳ႕ဆုုိရင္ မေအတူလုုိ႕ရွိၾကတယ္၊ေခၚလည္းေခၚၾကတယ္ အဲဒါကုုိေတာ့ take after လုုိ႕ေခၚတယ္ေနာ္။ You really take after your mother. လုုိ႕ေျပာလုုိက္ေတာ့ ရွင္းသြားတာေပါ႕ေနာ္။
   မိသားစုုအတြင္းမွာ မ်ိဳးရုုိးလုုိက္တတ္တာရွိတယ္ဆုုိတာ လက္ခံနုုိင္မလား၊ အေဖကထိပ္ေျပာင္ရင္ သားေကာ ထိပ္ေျပာင္တတ္သလား။အဲဒါကုုိေတာ့ hereditary လုုိ႕ေျပာတာေနာ္။ All the men in that family are bald I suppose it's hereditary.
   Bring up ဆိုုတာ raise နဲ႕တူသလိုု မိသားစုုတစ္ခုုျဖစ္သြားရင္ မိဘေတြမွာ သူတုုိ႕ရဲ႕ သားသမီးေတြကုုိျပဳစုုရ ပ်ိဳးေထာင္ရတာကုုိ မလြဲမေသြယူၾကရတာပဲ အဲဒါကုုိေတာ့ Bringing up လုုိ႕ေခၚတယ္ေနာ္။  Bringing up children is never easy. အဲဒီလုုိဆုုိရင္ သေဘာေပါက္တယ္ေပါ႕ေနာ္။ သားသမီးကုုိ လိမၼာယဥ္ေက်းေအာင္ ျပဳစုုပ်ိဳးေထာင္တာကုုိၾကေတာ့ Upbringing လုုိ႕ေခၚတယ္ေနာ္။  As a father you must know how to give a child a good upbringing.
   မိသားစုုတစ္ခုုမွာ အဓိက၀င္ေငြရွာတဲ့သူကုုိ breadwinner လုုိ႕ေခၚတယ္ေနာ္။ ဖခင္မရွိေတာ့ရင္ေတာ့ မိခင္ေပါ႕ ။My father recently lost his job so my mother's the main breadwinner now.
   ကေလးငယ္မ်ားကုုိ တစ္ေယာက္တည္းအုုပ္ထိန္းသူကုုိေတာ့ single-parent family လုုိ႕ေခၚပါတယ္။ မိဘေမတၱကုုိ Parental love. မိခင္ေမတၱာကုုိ motherly love. ဖခင္ေမတၱာကုုိ fatherly love လုုိ႕ေခၚတယ္ေနာ္။
တစ္ခ်ိဳ႕အိမ္ေထာင္သည္ေတြ သားသမီးမရလုုိ႕ သူမ်ားသားသမီးကုုိ ေမြးစားၾကတာရွိတယ္ အဲဒီသားသမီးကုုိ adopted son, adopted daughter စသျဖင့္ေခၚၾကတယ္ေနာ္။ တရား၀င္စာခ်ဳပ္နဲ႕ေခၚတဲ့သားသမီးေပါ႕။
 အဲဒီလုုိမဟုုတ္ရင္ေတာ့ Foster ဆုုိတဲံစကားလုုံးနဲ႕တြဲျပီး foster father, foster mother, foster child စသည္ျဖင့္ ေခၚၾကတယ္ေနာ္ သူငယ္ခ်င္းတုုိ႕ေရ။
   မိဘေတြေနာက္အိမ္ေထာင္ျပဳတာေတြကုုိလည္း သိထားၾကပါတယ္ေနာ္။ အဲဒါကုုိ ပေထြးတုုိ႕ မိေထြးတုုိ႕နဲ႕ ေျပာၾကတာၾကားဖူးမယ္ထင္တယ္ေနာ္။ အဲဒါကုုိၾကေတာ့ Step father- ပေထြး။ Step mother- မိေထြး။ Step son, Step daughter ျဖစ္တာကုုိလည္း သေဘာေပါက္ေနာ္။  ေနာက္ျပီး Step sister, Step brother, half-brother, half- sister ျဖစ္သြားတာလဲ မွတ္ထားလုုိက္ဦးေနာ္။
   တစ္ခ်ိဳ႕မိဘေတြမွာ အမႊာကေလးေမြးတာ ပါလာတတ္တယ္ ႏွစ္မႊာပူေမြးရင္- Twins, သုုံးမႊာပူးေမြးလာရင္ Trip-lets, ေလးမႊာပူးေမြးလာရင္ေတာ့ quadruplets လုုိ႕ေခၚပါတယ္။
   အိမ္ေထာင္နဲ႕ ဆက္စပ္ျပီးမွ ေတာ္စပ္တဲ့ေဆြမ်ိဳးေတြကုုိ in-laws လုုိ႕ေခၚပါတယ္ေနာ္။
Father-in-law=ေယာကၡထီး။  Mother-in-law= ေယာကၡမ၊ brother-in-law= ေယာက္ဖ၊ခဲအိုု၊မတ္၊ sister-in-law ေယာကၡမ၊ခယ္မ၊မရီး စသည္ျဖင့္ေခၚတယ္လုုိ႕မွတ္ထားၾကပါေနာ္ သူယ္ခ်င္းတုုိ႕။ ကဲ ဒီေန႕ေတာ့ ဒီေလာက္ပဲေနာ္။