စနစ္တက်ပုုဒ္ျဖတ္ျခင္း

၂၀၀၃ ခုႏွစ္ ခရစၥမတ္ကာလတုန္းက ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံမွာ ေမွ်ာ္လင့္မထားဘဲ ေရာင္းအားအေကာင္းဆံုးစာရင္းမွာ ပါ၀င္သြားခဲ့တဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ကေတာ့ Lynn Truss ေရးတဲ့ Eats, Shoots and Leaves (စားတယ္၊ ပစ္တယ္၊ ထြက္သြားတယ္) ဆိုတဲ့စာအုပ္ပဲျဖစ္ပါတယ္။
စာအုပ္အမည္ကို ဟာသတစ္ခုကေန ရယူထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ပန္ဒါ၀က္၀ံတစ္ေကာင္က ေကာ္ဖီဆိုင္တစ္ဆိုင္ထဲကို ၀င္သြားပါသတဲ့။ ပန္ဒါ၀က္၀ံက အသားညႇပ္မုန္႔တစ္ခုကို စားတယ္။ ေသနတ္ကိုထုတ္၊ ေလထဲေထာင္ပစ္ၿပီး တံခါးေပါက္ကေန ထြက္သြားမလို႔လုပ္ပါသတဲ့။ အဲဒီေတာ့ စားပြဲထုိးကနားမလည္တာနဲ႔ ပန္ဒါ၀က္၀ံကို ဒါကဘာလုပ္တာလဲလို႔ ေမးပါတယ္။ ၀က္၀ံက ေတာ႐ိုင္းတိရစၦာန္ေတြအေၾကာင္းေရးသားထားတဲ့ စနစ္တက်ပုဒ္ျဖတ္မထားတဲ့ စာအုပ္တစ္အုပ္ကိုျပပါသတဲ့။ စာအုပ္ထဲမွာ “Panda. Large black-and - white bear-like mammal, native to China. Eats, shoots and leaves.” (ပန္ဒါ၀က္၀ံ၊ အျဖဴႏွင့္အမည္းႏွစ္ေရာင္စပ္၀က္၀ံႏွင့္တူေသာ အရြယ္အစားႀကီးေသာ ႏို႔တိုက္သတၲ၀ါ၊ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ေပါက္ဖြား။ စားသည္၊ ပစ္သည္၊ ထြက္ခြာသြားသည္။) လို႔ေရးထားတယ္။ (Eats shoots and Leaves= ရြက္ႏုႏွင့္ သစ္ရြက္မ်ားစားသည္။) လို႔ဆိုရမယ့္အစား ေကာ္မာပိုထည့္မိလု႔ိ အဓိပၸာယ္ေျပာင္းသြားတာျဖစ္ပါတယ္။ Shoot ကို noun အေနနဲ႔သံုးရင္ ရြက္ႏု၊ Verb အေနနဲ႔သံုးရင္ ပစ္သည္လို႔ အဓိပၸာယ္ေျပာင္းပါတယ္။) စာေရးသူက ပုဒ္ျဖတ္မမွန္ကန္ရင္ နားလည္မႈလြဲမွားႏိုင္ေၾကာင္း၊ ဒါမွမဟုတ္ ႐ႈပ္ေထြးမႈျဖစ္ႏိုင္ေၾကာင္းျပတာျဖစ္ပါတယ္။ ပုဒ္ျဖတ္ရျခင္း ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ အဓိပၸာယ္တတ္ႏိုင္သေလာက္ ရွင္းလင္းေစဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။
Full-stop
ျပည့္စံုတဲ့ ၀ါက်အဆံုးမွာ သံုးရပါတယ္။ ေကာ္မာေလာက္နဲ႔ မလံုေလာက္ပါဘူး။ သီးျခားမရပ္တည္ႏိုင္တဲ့အထူးျပပုဒ္မ်ားအတြက္ေတာ့ Full-stop ကိုမသံုးရဘူး။ ဥပမာ if the outstanding amount is not paid. (က်န္ရွိေနေသာ ေငြပမာဏကို မေပးေခ်ပါက။) လို႔သံုးရင္မမွန္ဘူး။ အခုေခတ္အသံုးႏႈန္းမွာ ေယဘုယ်အားျဖင့္ အတိုေကာက္စကားလံုးေတြေနာက္မွာ Full-stop ကိုမထည့္ေတာ့ဘူး။
Question mark
သံုးပံုသံုးနည္းကေတာ့ သိသာထင္ရွားပါတယ္။ သတိျပဳရမယ့္အခ်က္ကေတာ့ ေမးခြန္းကိုတစ္ဆင့္ျပန္ေျပာရင္ ေမးခြန္းေတြမဟုတ္ေတာ့ဘဲ အဆိုပါ၀ါက်မွာလို ကတၲားေနာက္ႀကိယာလိုက္တဲ့ အစီအစဥ္အတိုင္းသံုးရမယ္။ ဒါေၾကာင့္ Question mark လည္း မလိုေတာ့ဘူးဆိုတာပဲျဖစ္ပါတယ္။ ‘Are you going to London next week?’ (ေနာက္အပတ္မင္းလန္ဒန္ကို သြားမွာလား) - Question mark လိုတယ္။ The Chairman asked if I was going to London the following week. (ေနာက္အပတ္ကၽြန္ေတာ္ လန္ဒန္သြားမသြားဥကၠ႒ကေမးပါသည္။) - Question Mark မလိုေတာ့ဘူး။
 Semi-colon
ပုဒ္ျဖတ္ေတြထဲမွာ နားမလည္ၾကဆံုး ပုဒ္ျဖတ္ျဖစ္ပါတယ္။ Semi-colon ကေကာ္မာထက္စာရင္ Full-Stop နဲ႔ပိုၿပီးနီးစပ္တယ္။ ေကာ္မာအစား မသံုးရဘူး။ တစ္ခါတစ္ခါ Full-stop နဲ႔ Semi-colon ႏွစ္သက္ရာသံုးႏိုင္တဲ့ အေနအထားမ်ိဳးလည္းရွိတယ္။ Semi-colon အသံုးျပဳပံုကေတာ့-- ဆက္စပ္ေနတဲ့ ၀ါက်ႏွစ္ခုအၾကားမွာ သံုးႏိုင္တယ္။ I wrote the letter: John posted it. (ကၽြန္ေတာ္စာေရးတယ္၊ ဂၽြန္ကစာတိုက္ကို ပို႔ေပးတယ္။) ဒီေနရာမွာ Semi-colon အစား ေကာ္မာတစ္ခုတည္း သံုးရင္မွားပါတယ္။ ေကာ္မာနဲ႔ and တြဲၿပီး ဒါမွမဟုတ္ ေကာ္မာနဲ႔ but တြဲၿပီးသံုးရင္ေတာ့မွန္ပါတယ္။
- စာရင္းတစ္ခုမွာပါေနတဲ့ စကားလံုးတစ္လံုးခ်င္းမဟုတ္တဲ့ စကားလံုးစုေတြအၾကားမွာ သံုးႏိုင္ပါတယ္။ (ယခင္အခ်က္မွာလိုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။)
 Comma
ေကာ္မာတခ်ဳိ႕က ေကာ္မာကို ေဖာေဖာသီသီသံုးေလ့ရွိတယ္။ တခ်ဳိ႕လည္း ေခၽြေခၽြတာတာသံုးၾကတယ္။ ေကာ္မာကို လြတ္လပ္စြာသံုးႏိုင္ပါတယ္။ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ အေရးႀကီးတဲ့စည္းမ်ဥ္းေတြကို လိုက္နာမယ္ဆိုရင္ ၿပီးပါတယ္။
- သီးျခားရပ္တည္ႏိုင္တဲ့ စကားစုပုဒ္ ဒါမွမဟုတ္ ၀ါက်ေတြအၾကားမွာ ေကာ္မာခ်ည္းသက္သက္ မသံုးရဘူး။ (Semicolon အပိုင္းမွာလည္း ရွင္းျပထားပါတယ္။ )
- အထူးျပဳပုဒ္ေနာက္က သီးျခားရပ္တည္ႏိုင္တဲ့ပုဒ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ ေကာ္မာခံၿပီးမွ သီးျခားရပ္တည္ႏိုင္တဲ့ပုဒ္ကို ေရးေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ သီးျခားရပ္တည္ႏိုင္တဲ့ပုဒ္ေနာက္က အထူးျပဳပုဒ္လိုက္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေကာ္မာသံုးေလ့မရွိဘူး။ ဥပမာ မိုးရြာေနေပမဲ့ သူလမ္းေလွ်ာက္ထြက္တယ္ဆိုတာကို ေကာ္မာပါ၊ မပါႏွစ္မ်ဳိးေရးပံုကို ေလ့လာၾကည့္ပါ။ ေကာ္မာနဲ႔ေရးတာက အထူးျပဳပုဒ္ေရွ႕မွာရွိလို႔ Although it was raining, he went for a walk. ျဖစ္ၿပီး ေကာ္မာမပါဘဲေရးတာက အထူးျပဳပုဒ္က ေနာက္ကလိုက္လို႔ He went for a walk although it was raining. ျဖစ္ပါတယ္။
 Colon
အသံုးက်မယ့္ စည္းမ်ဥ္း ၂ ခုကိုေဖာ္ျပပါတယ္။
- ၀ါက်တစ္ေၾကာင္းကေန ေနာက္တစ္ေၾကာင္းကို တိုက္႐ိုက္ဆက္စပ္သြားတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ တိုက္႐ိုက္ဦးတည္သြားတဲ့အခါ colon ကိုသံုးပါတယ္။ ဥပမာ He looked out of the window: the sky was cloudy and overcast. (ျပဴတင္းေပါက္အျပင္ကို သူၾကည့္လိုက္တယ္ - ေကာင္းကင္မွာ တိမ္ဖံုးၿပီးမည္းေမွာင္ေနပါတယ္။)
- စာရင္းတစ္ခုကို ေဖာ္ျပဖို႔၊ ဒါမွမဟုတ္ ဥပမာတစ္ခုကိုေဖာ္ျပဖို႔ colon ကိုသံုးပါတယ္။ (ဥပမာ “for example:” “as follows:” (ေအာက္ပါအတိုင္း ျဖစ္ပါသည္) ဆိုၿပီးသံုးေလ့ရွိတယ္။ မ်ဥ္းတိုအသံုး၀င္ေပမယ့္ အတိအက်အဓိပၸာယ္ေဖာ္ျပဖို႔ခက္တဲ့ ပုဒ္ျဖတ္အမွတ္အသားတစ္မ်ဳိးျဖစ္ပါတယ္။ ေအာက္ပါတို႔အတြက္ သံုးႏိုင္ပါတယ္။
- ထပ္ျဖည့္အေတြးတစ္ခုကို ေဖာ္ျပဖို႔သံုးႏိုင္တယ္။ We shall arrive on Monday -at least, I hope  so. (ကၽြန္ေတာ္တို႔ တနလၤာေန႔မွာေရာက္ပါမယ္- အနည္းဆံုးေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က အဲဒီလိုေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။)
- အေတြးတစ္ခုမၿပီးခင္ ေနာက္တစ္ခုက ၾကားျဖတ္တာမ်ဳိး၊ အေတြးတစ္ခုနဲ႔တစ္ခု ဆက္စပ္မႈျပတ္ေတာက္ေနတာမ်ဳိးကို ေဖာ္ျပဖို႔သံုးႏိုင္တယ္။ ဥပမာ Winston Churchill- whom I briefly met when I was a child - had a career in Parliament which spanned 65 years. (၀င္စတန္ခ်ာခ်ီဟာ- ကၽြန္ေတာ္ကေလးဘ၀က ခဏေလးေတြ႕ဖူးတာေပါ့ - လႊတ္ေတာ္အမတ္လုပ္သြားတာ ၆၅ ႏွစ္ၾကာခဲ့တယ္။)
 Quotation marks (inverted commas)
လက္သည္းကြင္း (တုိက္႐ိုက္ေဖာ္ျပခ်က္)
- စကားလံုးတစ္လံုးတည္းကို တုိက္႐ိုက္ကိုးကားေဖာ္ျပတဲ့အခါ ဒါမွမဟုတ္ စကားလံုးကို ထူးျခားတဲ့နည္းလမ္းနဲ႔ သံုးထားတဲ့အခါ တစ္ခုတည္းလက္သည္းကြင္းအစံု single quotation marks (‘ ‘) ကိုသံုးပါတယ္။
- ေျပာစကားကို တိုက္႐ိုက္ကိုးကားေဖာ္ျပရာမွာ တစ္ခုတည္းလက္သည္းကြင္းအစံု (‘ ‘) ဒါမွမဟုတ္ ႏွစ္ခုေပါင္းလက္သည္းကြင္းအစံု (“ “) ကိုသံုးႏိုင္တယ္။ တိုက္႐ုိက္ကိုးကားေဖာ္ျပတဲ့အထဲမွာ ေနာက္ထပ္တိုက္႐ိုက္ကိုးကားေဖာ္ျပခ်က္ပါေနရင္ လက္သည္းကြင္းပံုစံ ၂ ခုရွိတဲ့အထဲက ပင္မကိုးကားခ်က္အတြက္ သံုးထားတဲ့ အျပင္ကလက္သည္းကြင္းနဲ႔မတူတဲ့ လက္သည္းကြင္းပံုစံကို လႊဲသံုးပါ။ စာအုပ္တိုက္ေတြမွာ ကိုယ္ပိုင္သတ္မွတ္ထားတ့ဲ စာဟန္ရွိၾကပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ အထက္မွာ ေဆြးေႏြးေဖာ္ျပခဲ့တဲ့အခ်က္ေတြကို ယတိျပတ္လိုက္နာရမယ့္ မူေသစည္းမ်ဥ္းေတြလို႔မယူဆဘဲ လမ္းၫႊန္ခ်က္သေဘာသာ ယူဆၾကဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။
အထက္ပါသင္ခန္းစာမ်ားအား Myanmar Network မွ ျဖစ္ျပီး ေန႔စဥ္အခမဲ့အဂၤလိပ္စာသင္ခန္းစာမ်ား ေလ့လာလုိပါက www.myanmarnetwork.net တြင္ သြားေရာက္ေလ့လာႏုိင္သည္။